نقاشی رنگ روغن فرایند نقاشی با رنگ روغن است که از آمیختن رنگدانه‌ها به روغن به عنوان چسب و پیونده بدست می‌آید. روغن به کار رفته در رنگ روغن از مواد متفاوت و با روش‌های مختلف تولید می‌شود که رایج‌ترین آنها، روغن بزرک، روغن دانه خشخاش، روغن گردو و روغن گلرنگ است.

انتخاب نوع روغن با توجه به طیف وسیع خواص آن، مانند مقدار زمان زرد یا خشک شدن روغن صورت می‌گیرد. همچنین تفاوت‌های مشخص روغن‌ها در درخشندگی رنگ‌ها قابل مشاهده است. یک هنرمند ممکن است از چندین روغن مختلف در یک نقاشی بسته به نوع رنگدانه و اثرات مطلوب روغن‌ها استفاده کند.

تاریخچه

نخستین نمونه‌های نقاشی رنگ روغن نقش‌های بودا در غارهای بامیان (مناطق مرکزی افغانستان) است که در حدود سال‌های ۶۵۰ میلادی ترسیم شده است.استفاده از رنگ روغن توسط اروپایی‌ها در اروپای شمالی و از کشور هلند آغاز شد. در اوج رنسانس، تکنیک های نقاشی رنگ روغن تقریباً به طور کامل جایگزین استفاده از رنگ های تمپرایی شده بود که قبلاً در اکثر اروپا مورد علاقه بود.

در ایران ایلخانیان با تاسیس کارگاه های حکومتی و تامین مواد و مصالح گران قیمت و کمیاب برای هنرمندان تولید هنری را پایه گذاری کردند. صنیع الملک با تاسیس اولین مدرسه نقاشی در سال ۱۲۷۸ هجری قمری در محل مجمع الصنایع هنر نوین نقاشی رنگ روغن در ایران را پایه‌گذاری کرد.

تکنیک‌ها

رنگ اغلب با استفاده از قلم مو به سطح نقاشی منتقل می‌شد، اما روش های دیگری از جمله استفاده از چاقو و پارچه های پالت نیز وجود دارد. رنگ روغن با اکسیداسیون خشک می شود نه تبخیر و به همین علت معمولاً خشک شدن آن تا دو هفته طول می‌کشد البته برخی رنگ ها در عرض چند روز خشک می شوند. رنگ روغن معمولاً با روغن بذر کتان و سایر حلال‌ها مخلوط می‌شود تا رنگ نازک‌تر، سریع‌تر یا کندتر خشک شود.